به گزارش خبرگزاری ایمنا، در طول تاریخ جوامع بشری با چندین انقلاب صنعتی روبهرو شدهاند که هر یک تحولات عمیقی در فناوری و ساختارهای اجتماعی به همراه داشتهاند، انقلاب صنعتی اول در اواخر قرن هجدهم با اختراع ماشین بخار آغاز شد و به مکانیزه شدن تولید انجامید، سپس در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، انقلاب صنعتی دوم با معرفی برق و تولید انبوه، تغییرات بیشتری را به ارمغان آورد.
در دهه ۱۹۷۰، انقلاب صنعتی سوم با ورود الکترونیک و فناوری اطلاعات، اتوماسیون را به فرایندهای تولید اضافه کرد، امروزه در عصر انقلاب صنعتی چهارم، ترکیبی از فناوریهای دیجیتال، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در حال تغییر نحوه زندگی و کار ما هستند.
یکی از مفاهیم برجسته در این دوره، «دوقلوی دیجیتال» است، دوقلوی دیجیتال یک مدل مجازی از یک شیء یا فرایند فیزیکی است که با استفاده از دادههای واقعی، شبیهسازی میشود، این فناوری امکان تحلیل، پیشبینی و بهینهسازی عملکرد سیستمها را فراهم میکند و در صنایعی همچون تولید، انرژی و بهداشت کاربردهای گستردهای دارد.
با پیشرفتهای سریع در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، سیستمها قادر به پردازش و تحلیل حجم عظیمی از دادهها هستند که این امر به بهبود تصمیمگیریها و افزایش کارایی منجر میشود، با این حال با نزدیک شدن به توسعه هوش مصنوعی عمومی، پرسشهایی درباره نقش و تأثیر آن بر جوامع بشری مطرح میشود، بنابراین ضروری است که این فناوریها به گونهای توسعه پیدا کنند که در خدمت منافع انسانها باشند و به بهبود کیفیت زندگی کمک کنند.
بهرنگ برکتین، رئیس دانشکده هوش مصنوعی دانشگاه نجف آباد در گفتوگو با خبرنگار ایمنا گفت: پس از ماشین بخار، بشر توانست با استفاده از فناوری خلأ و سپس مدارهای مجتمع (IC) پیشرفتهای چشمگیری را تجربه کند، بعد از آن ریزتراشهها توسعه پیدا کردند و سرانجام کامپیوترها اختراع شدند که توانستند با سرعت بیشتری محاسبات را انجام دهند، امروزه شاهد ظهور ابرکامپیوترها هستیم که از نظر توان پردازشی، فوقالعاده هستند.
وی افزود: این دستگاهها توان پردازشی هزاران برابر مغز انسان دارند، با این حال نکته مهم این است که انسان بهطور طبیعی از همه ظرفیت مغزی خود استفاده نمیکند، بهعنوان نمونه محاسبه و جمع هزار عدد به زمان زیادی نیاز دارد، اما این کار برای کامپیوترها بسیار ساده است، این موضوع موج شد که دانشمندان به این فکر بیفتند که آیا کامپیوترها تنها باید برای محاسبات استفاده شوند یا میتوانند جایگزین تفکر انسان شوند؟
رئیس دانشکده هوش مصنوعی اظهار کرد: ظهور بیگ دیتا و افزایش حجم عظیم اطلاعات، چالشهای جدیدی را به وجود آورد، در نتیجه دانشمندان بهدنبال راهکارهایی برای تحلیل این اطلاعات به بهترین شکل ممکن بودند، همین موضوع منجر به توسعه الگوریتمهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی شد، یکی از مهمترین کاربردهای آن، مفهوم دوقلوی دیجیتال است که در صنایع مختلف تحول ایجاد کرده است.
برکتین بیان کرد: دوقلوی دیجیتال در واقع یک نمونه مجازی از یک محصول یا فرایند است که در یک محیط سهبعدی شبیهسازی میشود، این فناوری به ما امکان میدهد پیش از تولید فیزیکی یک محصول، همه سناریوهای ممکن را بررسی و بهترین راهکار را انتخاب کنیم، این روش به کاهش هزینهها، افزایش دقت و بهینهسازی فرایندها کمک میکند، بهعنوان نمونه در صنعت نفت یک سکوی نفتی را میتوان پیش از ساخت واقعی در محیط دیجیتال شبیهسازی و بهینه کرد.
وی ادامه داد: امروزه هوش مصنوعی در همه حوزهها تأثیرگذار بوده است، حتی شرکتهای بزرگی همچون گوگل و مایکروسافت، آینده خود را بر پایه این فناوری بنا کردهاند، امارات متحده عربی نیز در سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۳۳ میلیارد دلار در حوزه هوش مصنوعی سرمایهگذاری کرده است.
رئیس دانشکده هوش مصنوعی توضیح داد: ما تاکنون در مرحله هوش مصنوعی محدود (ANI) بودهایم، اما در آینده به سمت هوش مصنوعی قویتر و مستقلتر (ASI) حرکت خواهیم کرد، پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۴۰، ماشینها نهتنها رفتار ما را شبیهسازی کنند، بلکه خودشان بتوانند تصمیمگیری کنند، این همان چیزی است که در بسیاری از فیلمهای علمی-تخیلی دیدهایم.
برکتین اظهار کرد: نگرانیهایی در این زمینه وجود دارد، اما نباید فراموش کنیم که این فناوری در راستای کمک به بشریت توسعه پیدا کرده است، ما باید بهگونهای هوش مصنوعی را هدایت کنیم که به نفع جوامع بشری باشد و بتوانیم از آن برای بهینهسازی تصمیمگیریها و کاهش هزینهها استفاده کنیم، آینده متعلق به هوش مصنوعی است و ما باید برای آن آماده باشیم.
به گزارش ایمنا، فناوری دوقلوی دیجیتال با ایجاد نسخههای مجازی از سیستمها و فرایندهای فیزیکی، امکان شبیهسازی، نظارت و بهینهسازی را در زمان واقعی فراهم میکند، این تکنولوژی با ادغام دادههای حسگرها، اینترنت اشیا و تحلیلهای پیشرفته به صنایع مختلف کمک میکند تا عملکرد خود را بهبود بخشند و هزینهها را کاهش دهند.